De Vrije Gedachte
De Vrije Gedachte
Atheïstisch-Humanistische Vereniging

Vrijdenker november 2021

03.11.21 01:09 PM Door De Vrije Gedachte
Twee belangrijke thema’s ditmaal in De Vrijdenker: klimaat en het vrijdenken zelf. Auteur Harry Ansems bekritiseert de opstelling van de paus die het klimaatprobleem denkt op te lossen door ons te verdiepen “in ons spirituele innerlijk”. Het gevoel als leidraad van ons handelen. Evenals Ansems denk ik dat het beter is onze gevoelens en intuïtie te benaderen met een gezond wantrouwen. Want iemand die de urgentie van het klimaatprobleem niet voelt, vergist zich toch echt gezien de feiten. Onze ‘huisfilosoof’ Floris van de Berg breekt dan ook een lans voor het kranige optreden van klimaatactiviste Greta Thunberg, die zelf nogal gemengde gevoelens oproept. Haar oproep dat we nu iets moeten ondernemen wordt door velen beaamd, maar vervolgens wordt er helaas weinig mee gedaan.
Enkele redactieleden waren bij de tentoonstelling ‘Vrijdenkers: van Spinoza tot nu’ in het Amsterdam Museum. Maarten Gorter schreef een kritisch stuk over hoe de expositie het begrip vrijdenken te grabbel gooit en hoe identiteitspolitiek overheerst.
René van Elst doet verslag van een Zoom-meeting over 'Vrijdenken in tijden van nieuwe orthodoxieën’, georganiseerd door Vrij Links en De Liberale Denktank. Ook hem bekruipt het gevoel dat de klassieke vrijdenkgedachte aan inflatie onderhevig is.
Wat mij brengt bij het artikel van redacteur Anton van Hooff die de betekenisinflatie van onder meer het woord ‘fascisme’ bespreekt. Hij stelt dat tegenwoordig elke enigszins autoritaire uiting of daad al snel fascistisch wordt genoemd. Van Hooff bevindt zich in goed gezelschap. In 1944 schreef de Engelse auteur George Orwell al dat van de oorspronkelijke betekenis van het woord weinig meer was overgebleven. De gemiddelde Engelsman beschouwt het als synoniem voor ‘bullebak’, stelde hij. Blijkbaar is het door Anton gesignaleerde fenomeen al eerder in gang gezet. Ik ben benieuwd wat er in de toekomst nog van de betekenis van het begrip vrijdenken overblijft.

Sicco Polders - hoofdredacteur

De Vrije Gedachte