Individuele drijfveren en collectief schild

Er zijn uiteenlopende, individuele drijfveren voor IS-strijders. Ze worden allemaal in artikelen en reacties opgesomd. Soms ter vergoelijking, soms voor begrip, soms voor afschuw. Om er een paar te noemen: het gevoel van achterstellling, uitzichtloosheid, jaloezie, avonturierschap, saamhorigheidsgevoel, bloeddorst, zelfrealisatie. Dat is een niet bediscussieerbaar amalgaam. Als de ene drijfveer kan worden weggenomen met argumenten springt de tegenstander naar een andere vluchtheuvel in het eilandenrijk van motieven. . Het scala van motieven werkt als geestelijk struikgewas. Er is overduidelijk één collectief schild en dat is het geloof. Het doet er niet zoveel toe of er meer of minder kan worden gesteund op Koran-uitspraken. Ten eerste is de Koran allesbehalve eenduidig en ten tweede zijn er gewillige exegeten die al naar gelang de behoefte aan een ondersteunend vers door de 114 soera's heen reciteren. Daar kom je in een tweedaagse conferentie niet uit. Hetzelfde geldt ook voor  een ander geloof dat alle individuele beweegredenen aaneensmeed. De ooit verantwoordelijke kan niet meer aan tafel worden genood. We moeten het doen met nazaten en aanhangers, die hun posities beveiligen en gelovigen zijn taai en volhardend in de leer. Het is hun houvast, waar het hun aan intellectuele durf en waardevrije nieuwsgierigheid ontbreekt. Bestrijden met wapens moet als de strijders geen grenzen kennen en wij in ons eigen thuisfront worden belaagd. Hebben wij een schild? Het geloof in vrijheid van meningsuiting? Over de toepassing en vooral ook de mate waarin zijn we verdeeld. Over het belang van waardevrijheid? Lastig IS hekelt vrijheid en acht dit onreine liberalisteit.  Over het recht op individuele standpunten en de vredige werking van consensus?  Ons schild is veelal juist dat we geen schilden en harnassen willen. Zij die geweld als allerlaatste verweermiddel aanvaarden staan voor een ziekte die onverslaanbaar is en waarvoor op een gegeven moment antibiotica te laat komt. Zij moeten zich ook realliseren, dat we de facto al in oorlog zijn. IS wil een wereldkalifaat en zegt niet te rusten met de opmars, totdat zij alleenheerser is. Hun guerillavoorhoede roert zich al op ons grondgebied. Wij sturen als deelgenoot in de coaliteit van tegenstand vliegtuigen die hun gebied -in hun ogen in ieder geval- bombarderen  Dat komt mij voor als oorlog. Realisten zeggen "met raketten daarmee haal je de fanatieke ideologie niet weg." Wat dan te doen? Geweld werkt vooalsnog maar ten dele. Overleg wil niet. Het geloof ondermijnen duurt te lang, als het al zou lukken. Misschien helpt het als we IS-strijders in de spiegel laten kijken. Het is de communicatieve strategie van reflectie en dat is het bijzondere van onze hersenen ze kunnen de zintuigen niet duurzaam uitschakelen. Dus laat hen beelden en teksten zien van andere moslims. Van de megalomanie en luxe in Qatar. Van uitspraken van geslaagde Mohammedanen uit zowel het Midden-Oosten zelf als andere wereldregio's. Laten we gaan flyeren in de breedst toepasbere mogelijkheden met die foto's en teksten en met soera's waarin vrede en samenleving wordt gepredikt. De fanatici moeten dan hun eigen teksten gaan bestrijden. Hun eigen wereld gaan ontkennen. Wegkijken uit de spiegel kan, maar hoe als die elke dag als een spiegelzaal om je heen hangt. Gebruik feiten, teksten en beelden uit hun werkelijkheid, want de onze geloven ze toch niet en wakkeren slechts hun woede aan. Het is in wapenopzicht geweldloos. Het werkt in aanpak als een middel zonder bloedvergieten. Gebruik verifieerbare  informatie, (geen propaganda!), als drones.