De zwarte kant van cultuur

De Correspondent publiceerde een onthullend artikel over het verleden van Canada, dat voor wie de geschiedenis van dit allervriendelijkst lijkende land niet goed kent. Reagerende lezers wezen op de rol van godsdienst als een ruitenwisser van de vele bestaande stamculturen. In hoeveel landen zijn vergelijkbare geschiedenissen te vinden? Het komt mij voor, dat hiermee een wereldlaboratorium kan worden aangeduid, waarin alle onderzoekingen er toch wel sterk op wijzen dat een en ander geheel overeenkomstig de menselijke aard is. Ondanks alle uiterlijke verwijdering van een puur natuurlijk wijze van leven heeft de opkomst van mechanisatie, later technocratie en nu digitalisatie de echte biologische inslag van mensen niet veranderd. We zijn dominante dieren gebleven met een poging tot moraliteit en vooral veel discussie erover zonder dat de kern van ons wezen of onze levensstijl hierdoor is aangetast. Het is opvallend dat in de grootste religies met één god wordt voorgeschreven barmhartig te zijn, maar tegelijk de eigen godsdienst als unieke en zaligmakende levenswijze te propageren. Het motto is 'lief zijn voor anderen, maar alleen als zij leven en geloven zoals wijzelf.' Vanuit monotheïsme volgen de verwoestende houding en het ongebreidelde streven naar monocultuur. Die monocultuur is nu precies wat het paradijs belooft. En dat eeuwig. De vraag wie wanneer moet integreren is duidelijk. Je moet integreren met de sterkste cultuur, waarmee maar gezegd wil zijn, dat cultuur een zeer zwarte kant kan hebben en dat die sterkte veelal op wrede wijze tot stand komt en zich conform die aanpak weet te handhaven.