In de jaren 1930 kwam De Dageraad (voorloper van De Vrije Gedachte) in het geweer tegen de toenmalige vorm van Jodenhaat. Zo vond er op 8 oktober 1935 een door De Dageraad georganiseerde bijeenkomst plaats in de Diamantbeurs in Amsterdam. Sprekers waren o.a. Dageraad-kopstukken Jan Hoving en Anton Constandse. Op de aankondiging van de bijeenkomst in 1935 lezen we: Is Jodenhaat “Arisch” verweer tegen biologisch, politiek en moreel “bederf”? Of verbergt zich achter de draperie dezer frasen iets gansch anders?
Door de geschiedenis heen hebben we verschillende ‘draperieën’ gezien waarachter Jodenhaat schuilging. Christenen beschuldigden de Joden ervan de moordenaars van Christus te zijn, de moslims verweten de Joden dat zij geweigerd hadden Mohammed als profeet te erkennen en volgens de nazi’s waren Joden een minderwaardig ras dat uit was op wereldheerschappij.
De Jodenhaat van de moslims werd in de jaren veertig sterk beïnvloed door die van de nazi’s en na de Tweede Wereldoorlog kwam daar nog eens de politiek-ideologische Jodenhaat van de Sovjet-Unie bij. Deze uiterst giftige cocktail heeft zich niet alleen in de islamitische wereld verspreid, maar ook in de westerse wereld. De westerse Social Justice Movement (woke) is een bondgenootschap aangegaan met sociaal conservatieve moslims en zwaait sinds 7 oktober 2023 met Palestijnse vlaggen; kleurrijk uitgedoste, naïeve Queers for Palestine scanderen gezellig mee met From the river to the sea, Palestine will be free!
Het is de hoogste tijd dat De Vrije Gedachte de draperie die deze meest moderne vorm van Jodenhaat verhult wegtrekt.
De brochure Jodenhaat bevat: Twee redevoeringen gehouden voor de microfoon van de Vrijdenkers-Radio-Omroepvereeniging: 1934 en 1935 en een te houden voor de V.A.R.A. op 9 augustus 1935 door R.C.C. [Radio-omroep Controle Commissie] verboden.
prof. dr. Jessica Roitman (1971)
Negentig jaar nadat Anton Constandse sprak op de bijeenkomst in de Diamantbeurs wordt de Anton Constandse Lezing gehouden door Amerikaans-Nederlandse prof. dr. Jessica Roitman (1971). Zij is historica en doceert Joodse Studies aan de Faculteit van Religie en Theologie van de VU. De titel van haar lezing is: ‘The Wrong Kind of Jew: Dissent, Identity, and the New Campus Orthodoxy’. Aansluitend op haar lezing zal er een panelgesprek plaatsvinden waaraan docenten en studenten van de UvA en de VU deelnemen.
Vrijdenker van het Jaar 2025 - Theodor Holman (1953)
Theodor Holman (1953) is schrijver, scenarist en columnist. Zo’n 35 jaar schreef hij columns voor de voormalige verzetskrant Het Parool. Na 7 oktober 2023 schreef hij meer dan honderd columns voor deze krant waarin hij zich afvroeg hoe en wat hij dacht over Israël en Hamas. Dat leverde veel negatieve reacties van lezers op. In juni 2025 kreeg hij te horen dat men ging stoppen met zijn columns. Bij uitgeverij Ezo Wolf verscheen een bundeling van honderd columns die hij schreef in de periode 8 oktober 2023-6 mei 2025. Titel: Het Israël principe. De uitgever zal met een doosje boeken in de Balie aanwezig zijn.
PROGRAMMA 18 OKTOBER 2025
Locatie: Debatcentrum De Balie in Amsterdam
Toegang:
Leden gratis
Niet-leden 15 euro (betaling op de locatie zelf)
Aanmelden via: secretaris@devrijegedachte.nl
Inloop vanaf 12.30 uur
DEEL 1
13.00 uur: Welkomstwoord voorzitter De Vrije Gedachte
13.10-13.55 uur: Anton Constandse Lezing door prof. dr. Jessica Roitman (VU). Titel: ‘The Wrong Kind of Jew: Dissent, Identity, and the New Campus Orthodoxy’
13.55-14.45 uur: Panelgesprek met Jessica Roitman en docenten en studenten van de UvA en de VU over situatie op de universiteiten na 7 oktober 2023 + vragen uit de zaal
DEEL 2
14.45-15.30 uur: Uitreiking van de prijs Vrijdenker van het Jaar 2025 aan Theodor Holman, columnist en auteur van de recent verschenen bundel 'Het Israël Principe' + vragen uit de zaal
DEEL 3
15.30-16.30 uur: Gelegenheid tot napraten onder het genot van een drankje plus signeersessie door Theodor Holman
