Is religie de norm?

Dick Metselaar reageert op een ingezonden stuk van Erik Borgman in het dagblad Trouw, de dato 4 juli, getiteld 'Nederland vindt religie tegenwoordig abnormaal.'Is religie de norm? ‘Er is duizend jaar voor gevochten om het zover te krijgen dat de christenen aan de universiteit in een eigen reservaat zijn ondergebracht waar zij weinig kwaad kunnen’, aldus Karel van het Reve in zijn kerstoverdenking ‘Lenin heeft nooit bestaan’. Ik moest daaraan denken toen ik het artikel las van Dominicaan en hoogleraar systematische theologie, Erik Borgman. ‘Nederland vindt religie tegenwoordig abnormaal’, aldus Borgman, die onder verwijzing naar de discussie over onverdoofd ritueel slachten het doet lijken alsof godgelovigen het religieus slachten wordt verboden. Maar daar is helemaal geen sprake van geweest in het debat. Is dit een bewuste poging tot verdraaiing van de feiten? Na het ritueel slachten trekt hij een parallel tussen de hoofddoek of de sluier, en de minirok. Een parallel die er niet is. Immers, in het eerste geval is er vaak sprake van groepsdruk, in het tweede niet en is het een uiting van individuele expressie. ‘Religieus gedrag en religieuze opvattingen verschijnen als afwijking van een normaliteit’. Maar beste professor Borgman, misschien is dat inderdaad wel zo. Het zal even wennen zijn dat de norm van ons denken en handelen niet meer gedicteerd wordt door mannen in jurken en met grappige hoedjes op. De tijd is inderdaad voorbij dat de kerk een Index opgaf over wat je mocht lezen, of bepaalde met wie je mag trouwen, of hoe je de zondag wil inrichten: kerkend, winkelend of zwemmend. De tijd is bijna voorbij dat er op het Openbaar Ministerie een apart kastje wordt gekoesterd waar de dossiers van zich aan kinderen vergrijpende religieuzen worden opgeborgen, veilig buiten bereik van de rechterlijke macht. De weigerambtenaren dan, die met een beroep op hun boek onderscheid menen te mogen maken. Of de Apartheid, lang goedgepraat met de tekst: ‘Wat God gescheiden heeft voegt de mens niet samen’. Intussen moeten atheïsten vechten om een beetje zendtijd (2 uur per jaar) maar krijgen de islamieten steeds weer omroepen in de schoot geworpen en hebben de religieuzen er een stuk of tien gesubsidieerde omroepen. Gelovigen (niet allemaal natuurlijk) vinden zich vaak bij de minste kritiek gekwetst. Maar wat mij nu zo tegen de borst stuit in het artikel van Borgman, is dat door hem, net als door veel gelovigen, selectief wordt geshopt in hun boeken. Dit zien we door de vingers, maar dat mag beslist niet. Daarom ben ik wel verheugd met de ontwikkeling waarin eindelijk alle burgers voor de wet gelijk lijken te worden. Dat we daar nog lang niet zijn laat een club als de ASP wel zien. Maar dat de overheid, die in beginsel geen onderscheid maakt naar geloof, ook het schild is voor de zwakken, impliceert dat kinderen, vrouwen, dieren, beschermd moeten worden tegen de godsdienstige uitwassen en rituelen. Iedereen mag geloven wat hij wil, maar van kwetsbaren blijf je af. De Grondwet, en de Internationale Verklaring van de Rechten van de Mens zijn de norm, niet god, Wodan, of het vliegende spaghettimonster. D. Metselaar Mede-initiatiefnemer van het Museum voor kwetsende kunst Deventer