113

minuten verdubbelen kunnen, zoodat een enkele splijtzwam in een uur tot 8 individuen vermeerderd is, waarvan de nakomelingen zich na twee uren tot 64, na vier tot 4096, na acht uur tot over de 16 millioen en na 16 uur tot ongeveer 281 billioen individuen vermeerderen kunnen. De zwammen der aardappelziekte, der valsche meeldauw van de druif, en van de roest in het koren vermeerderen zich zoo snel, dat binnen enkele weken door een enkele zieke plant de oogst van geheele landen vernield kan worden. Mijn assistent, Dr. Overton, die in den zomer van 1888 de wijze van voortplanten, van de sierlijke, kleine kogelplantjes (Volvox minor) nauwkeurig onderzocht, heeft berekend, dat dit organisme, hetwelk door den eenen onderzoeker tot de dieren, door den anderen tot de planten gerekend wordt, zich binnen 30 dagen tot 60 millioen vermeerderen kan.

Een enkel blad van de mannelijke schildvaren kan ongeveer 14 millioen ter kieming geschikte voortplantingslichamen vormen, zoodat een krachtige varen in een enkelen zomer verscheidene millioenen kiemen voor nieuwe planten voortbrengt.

Zoo groot is het vermogen ter vermenigvuldiging bij de hoogere planten niet en toch is het aantal der jaarlijks nieuw gevormde zaden grooter dan wij denken; zoo kan bijv. een middelgroot exemplaar van het zwarte bilsenkruid (Hyoscyamus niger) niet minder dan 10000 rijpe zaden vormen. Een groote pereboom kan blijkens de ervaring twintig dubbele centenaars rijpe peren opbrengen, waarvan er gemiddeld 14 in een kilo gaan. Het getal rijpe vruchten bedraagt dus circa 28000; elke rijpe peer kan 10 ter kieming geschikte zaden bevatten, zoodat bij zoo'n opbrengst het aantal rijpe zaden van een enkelen boom meer dan een kwart millioen bedraagt.

Wat een aantal zaden levert een enkele eik, de beuk, de linde, de den, de esch, de leeuwentand, de distel!

Waarheen wij den blik ook wenden, steeds zien wij, dat er in het plantenrijk honderd, of duizend of een millioen maal meer kiemen gevormd worden dan er levende planten bestaan.

En evenzoo is het in de dierenwereld gesteld.